Hiện nay hệ thống điều hòa phòng sạch rất quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng phòng sạch vì hệ thống này giải quyết năm vấn đề chính là nhiệt độ, độ ẩm, áp suất phòng, độ sạch và vấn đề nhiễm chéo. Hãy cùng VCR đi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

hệ thống điều hòa phòng sạch

Áp suất phòng

Nhiệm vụ chủ yếu là ngăn ngừa không cho không khí, hạt bụi, chất nhiễm trùng…từ phòng, khu vực bụi bẩn hơn sang phòng, khu vực sạch hơn. Nguyên tắc di chuyển căn bản của không khí là từ nơi có áp suất cao tới nơi có áp suất thấp. Như vậy phòng có cấp độ sạch hơn thì có áp suất cao hơn và ngược lại.

Để kiểm soát áp suất phòng thì thường có đồng hồ đo áp suất, khi áp phòng vượt quá sẽ tự động tràn ra ngoài thông qua van xả áp (Pass-Through Grilles). .Việc tạo áp trong phòng khi thiết kế phải quan tâm tới cột áp của quạt và chênh lệch giữa lương gió cấp và hồi trong phòng sạch.

Trong thiết kế nhà máy dược phẩm theo tiêu chuẩn WHO-GMP (World Health Organization Good Manufacturing Practice) thì cấp áp suất lần lượt là +(15Pa), ++(30Pa),+++(45Pa).

Thời gian hoạt động

Hệ thống điều hòa của phòng sạch nói chung sẽ được khởi động sớm hơn 20-30 phút để đảm bảo độ sạch của phòng.

Trong các phòng sản xuất, nhiệm vụ điều hòa không khí là để điều chỉnh nhiệt độ độ ẩm, lọc sạch không khí. Toàn bộ các thông số theo thiết kế sẽ đạt được sau 25 phút khởi động hệ thống điều hòa. Nếu công suất của hệ thống điều hòa không khí quá nhỏ, thời gian khởi động hệ thống sẽ kéo dài hơn. Trường hợp này máy điều hòa không khí phải được bật 24/24, nhưng có thể để ở các chế độ hoạt động khác nhau. Nếu không có hoạt động sản xuất thì công suất của hệ thống có thể được giảm xuống và chỉ cần duy trì sự chênh lệch áp suất.

Trong các khu vực phòng sạch của phòng thí nghiệm thường được sử dụng để kiểm tra giới hạn vi sinh vật hoặc kiểm tra độ vô trùng. Các chế phẩm sinh học cũng được trang bị tủ an toàn sinh học. Trong trường hợp này thường thì sau khi kết thúc sản xuất, tất cả các thiết bị sẽ được tắt. Điều hòa sẽ được bật trong quá trình thí nghiệm. Nếu hệ thống điều hòa sau một thời gian dài ngừng hoạt động, thì cần phải vệ sinh và kiểm tra trước khi hoạt động.

Đối với các khu vực vô trùng thì cần để hệ thống điều hòa không khí chạy liên tục 24 giờ mỗi ngày. Nếu hệ thống này bị tắt thì cần phải được khử trùng trước khi sử dụng lại 1 lần nữa.

Độ sạch không khí

Hệ thống điều hòa không khí

Số lần trao đổi không khí hay bội số tuần hoàn (Air Changes per Hour) và phin lọc của điều hòa quyết định độ sạch của phòng. Thông thường đối với điều hòa không khí cho cao ốc văn phòng có thể từ 2 tới 10 lần. Nhưng trong phòng sạch thì số lần trao đổi khí lên tới 20 lần, đặc biệt trong phòng sạch cho sản xuất chíp lên tới 100 lần. Tăng số lần trao đổi khí để làm giảm nồng độ hạt bụi, chất ô nhiễm sinh ra trong phòng. Do vậy kết cấu phòng sạch khác với những cao ốc văn phòng. Với các phòng có yêu cầu cấp độ sạch khác nhau thì số lần trao đổi khí cũng khác nhau.

Ví dụ trong nhà máy sản xuất dược phẩm khu vực thay đồ có cấp độ sạch E (cấp màu đen) có áp phòng là +(15Pa), số lần trao đổi gió là 10, trong khi phòng pha chế có cấp độ sạch C có áp phòng ++(30Pa), số lần trao đổi gió là 20, phin lọc cấp H13. Phin lọc có nhiệm vụ là lọc bỏ những hạt bụi của không khí trước khi vào phòng. Tùy theo yêu cầu của các loại phòng sạch mà sử dụng phin lọc cho phù hợp. Thông thường với các phòng trong nhà máy dược thì sử dụng loại HEPA BOX (High Efficiency Particle Air). Vị trí bộ lọc tại cửa cấp của từng phòng.

Không làm lây nhiễm chéo

Để hiểu rõ về nhiễm chéo (ô nhiễm chéo), hãy cùng tìm hiểu về “tạp nhiễm”. Tạp nhiễm là sự nhiễm (đưa vào) không mong muốn các tạp chất có chất hóa học hoặc vi sinh vật, hoặc tiểu phân lạ vào trong hoặc lên trên một nguyên liệu ban đầu hoặc thành phẩm trung gian trong quá trình sản xuất, lấy mẫu, đóng gói, bảo quản và vận chuyển.
Như vậy nhiễm chéo là việc tạp nhiễm của một nguyên liệu ban đầu, sản phẩm trung gian, hoặc thành phẩm với một nguyên liệu ban đầu hay sản phẩm khác trong quá trình sản xuất. Việc nhiễm chéo có cả nguyên nhân bên ngoài và bên trong.

kiểm soát nhiễm chéo phòng sạch

Để giải quyết vấn đề nhiễm chéo ta phải duy trì áp suất theo thiết kế. Bên cạnh đó, với mỗi phòng sạch, yêu cầu giới hạn số người làm việc tương ứng với quy mô của phòng. Và để đảm bảo cho môi trường trong phòng, ngoài các máy móc trang bị cho các công việc thiết yếu trong phòng sạch, quần áo thiết bị bảo hộ cho con người là rất cần thiết để giảm thiểu lượng bụi sản sinh.

Từ khóa: