Thi công phòng sạch đạt tiêu chuẩn như thế nào

Để hoàn thiện một phòng sạch đúng tiêu chuẩn thì công việc thiết kế, thi công là rất quan trọng. Đó là lí do tại sao các chủ đầu tư luôn phải chọn các nhà thi công phòng sạch uy tín có khả năng thi công tốt. Nhưng không chỉ như vậy, các chủ đầu tư hay thậm chí các nhà thi công cũng cần biết một quy trình thi công phòng sạch được diễn ra thế nào thì mới đúng yêu cầu. Hãy cùng tìm hiểu những kiến thức đó với Thiết bị phòng sạch VCR qua bài viết này nhé.

Tổng quan về phòng sạch

Phòng sạch là gì?

Phòng sạch là một khu vực được kiểm soát khắt khe các yếu tố: Số lượng và kích thước hạt bụi, áp suất, nhiệt độ, độ ẩm, nhiễm chéo, … để tạo ra một môi trường sạch nhằm phục vụ sản xuất các sản phẩm đặc biệt.

Phòng sạch được đặt ở đâu trong các nhà máy

Phòng sạch có thể được lắp đặt cho toàn nhà máy, hoặc chỉ một phòng nhỏ giới hạn trong một khu vực đặt dây chuyền sản xuất tùy theo quy mô của nhà máy sản xuất. Thông thường một nhà máy có thể có một đến một hoặc vài phòng sạch như sau: một phòng cho khu sản xuất, một phòng cho khu vực thí nghiệm, một phòng cho khu vực R&D .v.v

Tùy theo lĩnh vực mà có các tiêu chuẩn khác nhau và có các tiêu chí môi trường trong phòng sạch cũng khác nhau. Tất cả đều tùy thuộc vào mục đích sử dụng của mỗi một cơ sở sản xuất.

Tiêu chuẩn thiết kế - thi công phòng sạch – Phân loại các cấp độ sạch

Tiêu chuẩn ISO

Tiêu chuẩn ISO 14644 là tiêu chuẩn được tổ chức tiêu chuẩn quốc tế ban hành. ISO 14644-1 phân loại các hạt và kiểm soát nồng độ của chúng trên mỗi mét khối không khí. Theo dõi bảng dưới để thấy các cấp độ sạch theo tiêu chuẩn ISO 14644-1.

Tiêu chuẩn GMP

Theo tiêu chuẩn GMP, phòng sạch sẽ được chia thành 4 cấp độ: A, B, C, D. Trong đó thì cấp độ A là cấp độ sạch nhất, D là kém sạch nhất. Đặc biệt để tạo được cấp độ A thì chúng ta cần khu vực nền của nó phải là khu vực B. Bạn có thể xem thêm bài viết 4 cấp độ sạch theo GMP để hiểu hơn.

Tiêu chuẩn FED STD

Đây là tiêu chuẩn phòng sạch của Liên bang Hoa Kỳ, được cải thiện qua các năm và hiện tại là tiêu chuẩn FED STD 209E. Chúng ta thường thấy phòng sạch Class 1, Class 100, Class 1000 hay Class 100.000 là các phòng sạch tuân theo tiêu chuẩn FED STD.

Quy trình hoàn thiện phòng sạch

Bước 1: Tư vấn và khảo sát

Sau khi tiếp nhận thông tin yêu cầu từ khách hàng, đội ngũ kỹ sư thi công dự án sẽ thực hiện tư vấn sơ bộ các thắc mắc của khách hàng. Sau đó đơn vị thi công sẽ tiến hành khảo sát khu vực lắp đặt phòng sạch. Việc đo đạc các thông số và kiểm tra môi trường thực tế của khu vực cần lắp đặt phòng sạch cũng cần thực hiện trong giai đoạn này.

Bước 2: Lên bản vẽ và báo giá

Sau khi khảo sát và đo đạc thực địa thì đơn vị thiết kế thi công phòng sạch sẽ lên bản vẽ sơ bộ của phòng sạch. Nếu chủ đầu tư có đơn vị thiết kế riêng thì cần phải phối hợp để thực hiện quy trình này.

Để đảm bảo tiêu chuẩn theo yêu cầu, các yếu tố như kết cấu, diện tích, mức độ lưu thông khí, áp suất, nhiệt độ độ ẩm… sẽ được cân nhắc để đưa ra bản thiết kế phòng sạch chi tiết.

Bản thiết kế, báo giá phòng sạch sẽ được bàn bạc, thống nhất với khách hàng. Các hạng mục, trang thiết bị sẽ được báo giá rõ ràng.

Bước 3: Trình mẫu trang thiết bị

Phòng sạch là một môi trường đặc biệt vì vậy các trang thiết bị sử dụng trong môi trường này cũng có những yêu cầu riêng. Các trang thiết bị phòng sạch cần đáp ứng yêu cầu của cấp độ sạch cụ thể và theo tiêu chuẩn mà cơ sở sản xuất theo đuổi. Vì vậy hai bên cần phải thống nhất vấn đề này trước khi đi vào thi công.

Bước 4: Tiến hành thi công

Quá trình thi công phòng sạch sẽ cần phải tuân theo bản vẽ thiết kế, tuy nhiên trong quá trình thi công có thể sẽ có những vấn đề phát sinh, khi đó đơn vị thi công cần phải họp bàn với chủ đầu tư và đơn vị thiết kế.

Để tạo ra một phòng sạch đạt tiêu chuẩn thì quá trình thi công cần có những kỹ sư, công nhân hiểu phòng sạch. Để từ đó đảm bảo mức độ kín khí, áp suất các tiêu chuẩn về số lượng bụi trong phòng. Ngoài ra, cũng như mọi công trình khác việc tuân thủ an toàn lao động là điều cần phải đảm bảo.

Bước 5: Kiểm tra và nghiệm thu

Sau khi hoàn thiện thi công, đơn vị thi công và chủ đầu tư sẽ tiến hành kiểm tra, kiểm định các vấn đề liên quan thẩm mỹ và các điều kiện kỹ thuật được nghiệm thu được đảm bảo để phòng sạch linh kiện điện tử được đưa vào sử dụng. Sau khi nghiệm thu xong công trình sẽ thực hiện bàn giao cho khách hàng để đưa vào sử dụng.

Bước 6: Bảo hành và bảo trì

Bảo hành, bảo trì là công việc cần có kế hoạch thường xuyên trong suốt quá trình sử dụng phòng sạch. Đơn vị thi công cần có nhiệm vụ thực hiện việc bảo hành và bảo dưỡng theo như các yêu cầu mà chủ đầu tư yêu cầu. Thông thường các phòng sạch cần bảo dưỡng 1 năm một lần.

Các bước Thi công phòng sạch

Các giai đoạn thi công phòng sạch

Xây dựng phòng sạch và các môi trường lân cận của nó là một quá trình gồm nhiều giai đoạn và các quy trình cụ thể phải được duy trì ở mỗi giai đoạn để đảm bảo tính toàn vẹn của phòng sạch. Các giai đoạn là:

• Giai đoạn 0 - Xây dựng thông thường
• Giai đoạn 1 - Thi công sạch
• Giai đoạn 2 - Xây dựng phòng sạch
• Giai đoạn 3 - Xây dựng phòng sạch hoạt động

Giai đoạn 0

Ở giai đoạn này các nhà thi công sẽ thực hiện các công việc đầu tiên để xây dựng phòng sạch. Để thuận tiện cho các giai đoạn sau, công nhân thi công nên áp dụng các quy trình vệ sinh tốt tiêu chuẩn và hoàn thành việc dọn dẹp hàng ngày và hàng giờ. Ở giai đoạn này, khi thi công công nhân nên sử dụng các thiết bị bảo vệ cá nhân tiêu chuẩn ví dụ như mũ cứng, kính bảo hộ và áo khoác. Đặc biệt, khi thi công cũng nên chú ý bảo vệ các vật liệu xây dựng phòng sạch. Trong giai đoạn này, cần cố gắng hoàn thành mọi công việc đối với tường trước khi giai đoạn đầu tiên của quá trình xây dựng sạch thật sự bắt đầu.

Giai đoạn 1

Ở giai đoạn này, chúng ta sẽ cần quan tâm hơn đến mức độ sạch sẽ. Cần tiến hành dọn dẹp hàng ngày, hàng giờ bằng máy hút bụi và bắt đầu sử dụng các dịch vụ vệ sinh hàng ngày. Trong khu vực phòng sạch không nên có rác hoặc mảnh vụn không cần thiết và cần sử dụng nhiều tấm thảm cũng như thảm dính bụi phòng sạch để tránh bụi bẩn xâm nhập vào. Và đây cũng là giai đoạn bạn bắt đầu tiến hành đo đếm hạt.

Giai đoạn 2

Kiểm soát và giới hạn quyền ra vào khu vực phòng sạch và thiết lập phòng thông thoáng / Airlock để ra / vào một cách an toàn cho phòng sạch. Công nhân phải mặc quần áo booties trong khu vực thi công và sử dụng thảm dính trên sàn nhà. Không được phép có gỗ, bìa cứng hoặc giấy trong khu vực thi công phòng sạch. Cần có máy hút có chứa lọc HEPA để làm sạch sau mỗi quá trình cắt / khoan trong phòng sạch và hệ thống không khí phải được bật.

Giai đoạn 3

Là giai đoạn hoàn thiện các chi tiết. Ở giai đoạn này, cần bao gồm tất cả các biện pháp phòng ngừa của Giai đoạn 2, cộng với một số bước bổ sung. Công nhân phải hạn chế ra vào ở giai đoạn này. Trước khi vào phòng sạch, cần phải mặc áo khoác hoặc quần yếm phòng thí nghiệm, mũ che tóc / râu, quần áo phòng sạch và găng tay. Ngoài việc vận hành hệ thống không khí bổ sung trong giai đoạn này, hệ thống không khí tuần hoàn cũng nên được sử dụng để liên tục làm sạch không khí.

Các công việc cần có khi thi công phòng sạch

• Thi công các phần cấu trúc chung như nền móng, kèo thép …
• Thi công nền Epoxy, Vinyl, Hardener …
• Thi công các panel EPS, PU cho hệ thống vách và trần của phòng sạch.
• Thi công hệ thống điều hòa không khí, xử lý luồng không khí đối lưu bên trong phòng.
• Thi công hệ thống điện và khí nén
• Xử lý các vấn đề liên quan và phát sinh: xử lý nước RO, nước thải và hút bụi.

Lưu ý khi thi công phòng sạch

Phòng sạch cần được thi công và sử dụng đúng tiêu chuẩn, đáp ứng các thông số kỹ thuật về nhiệt độ, độ ẩm, áp suất,… Vì vậy để thi công phòng sạch đạt tiêu chuẩn GMP hay ISO 14644, chúng ta cần phải lưu ý một số yếu tố sau:

Về độ sạch

Độ sạch của phòng được quyết định bởi hai yếu tố là số lần trao đổi gió và hệ thống bộ lọc. Với hệ thống phòng sạch, số lần trao đổi gió trong phòng sạch có thể lên đến 20 lần, thậm chí đến hàng trăm lần đối với phòng sạch điện tử cho sản xuất chíp. Số lần trao đổi không khí càng cao sẽ càng giúp làm giảm nồng độ hạt bụi và chất ô nhiễm sinh ra từ trong phòng sạch.

Bên cạnh đó, các Air filter có tác dụng lọc bỏ bụi bẩn trong không khí trước khi vào phòng. Trong các phòng sạch, bộ lọc HEPA là một vật tư không thể thiếu. Và mỗi loại phòng sạch sẽ có các yêu cầu khác nhau ứng với loại lọc khí phù hợp.

Về áp suất và chênh áp

Theo nguyên lý không khí sẽ di chuyển từ nơi có áp suất cao xuống nơi có áp suất thấp. Theo đó phòng có độ sạch cao sẽ có mức độ chênh lệch áp suất so với hành lang hay môi trường lân cận cao hơn. Chênh áp là thông số cần theo dõi thường xuyên, nên chúng ta cần phải sử dụng đồng hồ chênh áp để kiểm soát thông số này của phòng sạch. Ngoài ra, phòng sạch cũng cần van xả áp, khi áp suất phòng sạch vượt quá sẽ tự động tràn ra ngoài thông qua van xả áp.

Cột áp của quạt, độ chênh lệch giữa lượng gió cấp và hồi trong phòng sạch khi tạo áp trong phòng trong quá trình thiết kế, thi công hệ thống phòng sạch là một vấn đề khác chúng ta cần quan tâm.

Yếu tố nhiễm chéo

Nhiễm chéo được hiểu là việc tạp nhiễm của một nguyên liệu ban đầu với sản phẩm trung gian hoặc thành phẩm với một nguyên liệu ban đầu,… Vì vậy, khi thi công phòng sạch, bạn cần giải quyết được các vấn đề như: Thi công hệ thống panel phòng sạch, hvac, hệ thống động lực chiếu sáng,…

Để tránh nhiễm chéo, chúng ta cần có các khu vực Airlock và các thiết bị như Pass Box để chuyển nguyên liệu và vật dụng trong phòng.

Trước khi thi công phòng sạch cần chú ý

• Như đã nói ở các phần trước, công nhân phải trang bị đầy đủ bảo hộ lao động như: găng tay chuyên dụng, khẩu trang, tất và ủng… đúng quy cách.
• Chuẩn bị các thiết bị phòng sạch: Một số phòng sạch cần sử dụng các thiết bị lớn, ví dụ như phòng sạch Dược phẩm sẽ cần sử dụng các Buồng Cân (Dispesing Booth). Khi đó cần phải đưa thiết bị vào vị trí trước khi lắp đặt các tấm tường phòng sạch.
• Đơn vị thi công phải chuẩn bị đầy đủ các vật tư như: Tấm tường panel, cửa phòng sạch, kính cường lực, …
• Trang bị đầy đủ phụ kiện cần thiết: Phụ kiện nhôm phòng sạch, keo dán chuyên dụng, vít bắn phù hợp.
• Chuẩn bị sẵn sàng các máy móc hỗ trợ: máy bắn, máy khoan, máy đo cân thủy và dụng cụ cần thiết trong thi công.

Chi phí xây dựng phòng sạch

Việc đáp ứng tất cả các yêu cầu cụ thể cho một phòng sạch sẽ làm tăng chi phí xây dựng, nhưng chi phí này sẽ thay đổi tùy theo loại phòng sạch, với những phòng có yêu cầu và các hạn chế nhất sẽ có chi phí cao nhất.

Bằng cách tuân theo các kế hoạch và bản vẽ kỹ thuật trong khi tuân thủ các hướng dẫn cho từng giai đoạn, việc thi công phòng sạch có thể được thực hiện thành công và giảm thiếu các sự cố. Để quá trình diễn ra thuận lợi, cần nhớ rằng việc lên kế hoạch là cực kỳ quan trọng, vì vậy hãy sớm xây dựng một lịch trình chi tiết và quản lý việc mua sắm một cách cẩn thận. Thông báo rõ ràng về tiến độ xây dựng cho tất cả các bên để nắm bắt. Cần chuẩn bị để xử lý các trường hợp dự phòng và linh hoạt cũng như có thể thích ứng.

Xem video: Thi công phòng sạch đạt tiêu chuẩn như thế nào