Khóa liên động là gì? Nguyên lý hoạt động và phân loại bạn cần biết

Cũng như đèn phòng sạch, khóa cửa panel,...khóa liên động (interlock) là thiết bị điều khiển không thể thiếu trong bất kỳ cơ sở phòng sạch nào.

Khóa liên động là gì?

Khóa liên động là loại khóa đặc biệt chuyên kiểm soát ra - vào của 2 hoặc nhiều cửa cùng 1 lúc, trong đó trạng thái hoạt động của 1 cửa trái với các cửa còn lại để ngăn chặn nhiễm chéo giữa các khu vực trong 1 phòng sạch và giữa phòng sạch với phòng không sạch. Khóa liên động còn được gọi là interlock hay khóa airlock.

Tham khảo các sản phẩm KHÓA LIÊN ĐỘNG VCR

Nguyên lý hoạt động của Khóa liên động

Hệ thống khóa Interlock được thiết kế để hiệu quả ngăn chặn ô nhiễm trong khu vực quy trình thông qua một số cơ chế chính như sau:

1. Kiểm soát sự ra vào đồng thời của các cửa: Hệ thống kiểm soát đóng mở của các cửa đồng thời, sẽ không thể mở 2 cửa cùng một lúc (tùy cài đặt với các thiết bị nâng cao).

2. Khi một cửa mở thì các cửa còn lại buộc phải đóng: Khi một cửa mở ra, hệ thống tự động kiểm soát khả năng mở của các cửa khác trong cùng phòng, giữ cho chỉ có một cửa được mở tại một thời điểm để ngăn chặn ô nhiễm chéo.

3. Lập trình độ trễ giữa các lần mở cửa để duy trì áp suất cần thiết: Một số hệ thống khóa liên động sẽ cho phép cài đặt các khoảng thời gian chờ giữa các lần mở cửa, nhằm duy trì áp suất môi trường chính xác và đảm bảo rằng quá trình làm việc diễn ra mà không gây nguy cơ ô nhiễm không mong muốn.

4. Sử dụng tính năng khẩn cấp trong các tình huống khẩn cấp: Trong tình huống khẩn cấp, hệ thống được trang bị nút dừng khẩn cấp, khi sử dụng nút này hệ thống sẽ vô hiệu hóa các tính năng liên động và các cửa có thể mở đồng thời.

Tại sao cần sử dụng khóa liên động cho phòng sạch

Các phòng sạch được xây dựng cho những nhu cầu đặc biệt về môi trường, không khí, nhiệt độ, độ ẩm,...

Ví dụ: Phòng mổ phải vô trùng; Phòng sản xuất thuốc, sản xuất - sữa chữa vi mạch điện tử, phòng chế biến thực phẩm - thực phẩm bảo vệ sức khỏe,... phải "sạch". Yếu tố "sạch" ở đây có nghĩa là:

• Số lượng các loại hạt trong không khí phải được kiểm soát, tùy theo từng loại tiêu chuẩn mà khu vực đấy phải tuân thủ, nếu áp dụng ISO 14644-1 Class 1 thì số hạt có kích thước > 0.2 μm phải dưới 12 hạt/1 m³ không khí.
• Nhiệt độ, độ ẩm, áp suất cũng phải tuân theo quy định bắt buộc

Tuy nhiên, không phải tất cả các phòng sạch trong cùng một cơ sở, nhà máy sẽ có các điều kiện về môi trường giống hệt nhau. Như phòng sạch sản xuất vacxin sẽ có yêu cầu về độ sạch khác với phòng sạch sản xuất thuốc mỡ, thuốc bột, thuốc nước,.... Chưa kể đến bên ngoài khu vực thường sẽ có một khu vực gọi là khu vực chờ, thường được gọi là airlock để ngăn cách khu vực với khu thông thường.

Không khí di chuyển từ nơi có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp. Trong khi đó, khu vực sạch thường có áp suất thấp hơn khu vực không sạch.

Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu cửa panel ngăn cách giữa 2 khu vực này thông nhau? Đó là không khí từ bên ngoài (không khí không sạch, chưa được lọc các loại hạt, có thể mang mầm bệnh, vi khuẩn,...) sẽ tràn vào khu vực sạch, mang theo đủ loại hạt chưa được kiểm soát. Thật là một thảm họa!

Để ngăn chuyện này xảy ra, chúng ta cần sử dụng khóa liên động.

Cấu tạo của Khóa liên động phòng sạch

Một bộ khóa Airlock điện tử sẽ bao gồm các bộ phận chính như: Hộp điều khiển, Chốt khóa, Mặt đèn hiển thị, Dây nối và Dây nguồn.

Xem thêm video để hiểu hơn về cấu tạo khóa liên động:

• Bộ điều khiển là bộ phận điều khiển toàn bộ hoạt động của khóa liên động, thường được lắp ở trên trần kỹ thuật.
• Chốt khóa là bộ phận trực tiếp thực hiện công việc đóng mở cửa theo cơ chế liên động
• Đèn hiển thị đóng vai trò thông báo trạng thái cửa
• Các dây nối truyền thông tin từ bộ điều khiển đến chốt khóa và đèn hiển thị

Ứng dụng của khóa liên động trong phòng sạch

Khóa liên động sẽ kiểm soát việc đóng/mở của các cửa cùng lúc.

VD: Khi cửa số 1 (cửa ngăn airlock và khu vực không sạch) mở ra thì cửa số 2 (cửa ngăn airlock và khu vực sạch) sẽ bị cưỡng chế đóng. Một khi cửa số 1 vẫn mở thì cửa số 2 sẽ không thể mở và ngược lại, nếu cửa số 2 mở ra thì cửa số 1 bắt buộc phải đóng.

Điều này có thể hiểu là chúng ta không thể mở cửa số 1 nếu cửa số 2 đang mở, và phải đóng cửa số 2 lại trước khi tiến hành mở cửa số 1. Như vậy luồng không khí từ khu vực không sạch sẽ không thể tiếp cận khu vực sạch, đảm bảo an toàn tránh lây nhiễm chéo.

2 Loại khóa liên động bạn cần biết

Về phương diện công nghệ kỹ thuật, hệ thống khóa liên động (Interlock) chia thành hai dạng chính: khóa liên động mềm và khóa liên động cứng.

Điều quan trọng cần nhấn mạnh trước khi đi tìm hiểu sâu hơn về 2 loại khóa này là không có ưu thế rõ ràng giữa chúng. Trong khi một số dự án đòi hỏi biện pháp bảo vệ cao cấp, những dự án khác có thể mong muốn một giải pháp hiệu quả và hợp lý hơn. Dưới đây là những đặc điểm chủ yếu của hai loại khóa này.

Khóa Liên Động Mềm

Khóa liên động mềm thường được áp dụng trong lĩnh vực giáo dục hoặc các dự án khoa học, kỹ thuật cơ bản không yêu cầu sự phức tạp cao. Hệ thống được thiết kế đơn giản và phụ thuộc vào ý thức của người sử dụng. Mặc dù có thể không hoàn toàn tự động, chúng có giá thành phải chăng và đủ hiệu quả để tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ.

Đặc điểm:

• Có thể không hoàn toàn tự động.
• Cho phép quan sát cửa mở thông qua cửa loại thường hoặc bảng điều khiển.
• Chỉ báo trực quan như đèn xanh đỏ hoặc biển báo Không vào.
• Tín hiệu âm thanh như còi báo động có thể được tích hợp.

Vận Hành: Yêu cầu sự chú ý và kỷ luật, vì không có cơ chế tự động nào ngăn chặn việc mở cửa khi cửa khác đang mở. Tuy nhiên, mặc dù có nhược điểm này, khóa liên động mềm vẫn là giải pháp phù hợp cho nhiều loại môi trường.

Khóa Liên Động Cứng

Khác biệt với khóa liên động mềm, khóa liên động cứng tích hợp hệ thống khóa bổ sung để tăng cường mức độ an toàn:

Cấu Trúc:

• Cả hai cửa được trang bị công tắc vị trí và thiết bị khóa điều khiển điện tử.
• Sử dụng nam châm điện để giảm thiểu khả năng mở cùng lúc trong môi trường phòng sạch, được gọi là "ổ khóa nam châm".

Vận Hành: Hoàn toàn tự động, khi một cửa mở, cửa kia sẽ tự động bị khóa. Sử dụng tín hiệu báo động và chỉ dẫn tương tự như khóa liên động mềm để tạo điều kiện vận hành thuận tiện.

Dù đối với môi trường phức tạp hay đơn giản, lựa chọn giữa khóa liên động mềm và cứng đều phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của dự án.

Các yếu tố cần chú ý khi lựa chọn và thiết kế hệ thống khóa liên động cho phòng sạch

Hiểu yêu cầu thiết kế của phòng sạch

Khi thiết kế các phòng Airlock cần biết số lượng cửa, quy trình di chuyển qua các phòng như thế nào để lựa chọn đúng tính năng liên động yêu cầu đối với khóa liên động.

Hiểu các tính năng của khóa liên động

Cần phải hiểu rõ các tính năng như: Liên động, Cài đặt vai trò của các cửa, cài đặt thời gian trễ, tính năng khẩn cấp, ... để sử dụng và lựa chọn đúng loại khóa liên động.

Hiểu kết cấu các loại chốt khóa

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại khóa liên động với các chốt khóa khác nhau. Bạn cần xác định trước các loại chốt khóa phù hợp với cửa và tường phòng sạch của mình từ đó lựa chọn loại khóa phù hợp.

Xác định về yêu cầu thẩm mỹ

Tính thẩm mỹ ngày càng được coi trọng trong các công trình phòng sạch. Nếu phòng sạch của bạn yêu cầu cao về thẩm mỹ hãy lựa chọn các mặt đèn hiển thị của khóa liên động giúp bạn đảm bảo điều đó.

Hiểu các hướng dẫn lắp đặt

Mỗi loại khóa sẽ có một phương án lắp đặt khác nhau. Để lắp đặt đúng bạn cần phải biết phương án lắp đặt cho từng loại khóa, từ đó có công tác chuẩn bị tốt.

ĐƠN VỊ CUNG CẤP KHÓA LIÊN ĐỘNG HÀNG ĐẦU

Thiết bị phòng sạch VCR là đơn vị hàng đầu trong cung cấp các thiết bị cho phòng sạch tại Việt Nam, trong đó Khóa liên động phòng sạch là một trong những thiết bị được nhiều nhà máy, nhà thầu tin tưởng sử dụng.

Khi mua hàng tại VCR, bạn sẽ được tư vấn kỹ càng để lựa chọn đúng loại khóa phù hợp nhất với ngân sách cũng như các yêu cầu từ công trình.

Liên hệ với chúng tôi ngay qua Hotline: 090.123.9008

Video: Khóa liên động là gì

Tìm hiểu thêm về các loại khóa liên động ở bài viết 2. Phân loại khóa liên động phòng sạch

Tìm hiểu thêm về khóa Interlock ở bài viết Khóa interlock là gì? Tại sao khóa interlock lại an toàn cho phòng sạch