Cùng Thiết bị phòng sạch VCR tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!

I. MỞ ĐẦU

Trong một nhà máy sản xuất thực phẩm hiện đại, mỗi chi tiết nhỏ trong dây chuyền đều đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sản phẩm chất lượng cao. Trong đó, lõi lọc giấy xếp (Pleated Filter Cartridge) – tuy có kích thước nhỏ bé, lại chính là “tấm lá chắn” cuối cùng giúp loại bỏ vi khuẩn, tạp chất và giữ gìn sự tinh khiết cho sản phẩm. Thế nhưng, trong khi mọi người thường tập trung vào cách vận hành lõi lọc cho hiệu quả, thì lại bỏ qua một khâu cực kỳ quan trọng: cách bảo quản lõi lọc khi chưa sử dụng.
Điều đáng nói là, lõi lọc giấy xếp vốn được làm từ các vật liệu nhạy cảm như polypropylene (PP), PES, PTFE… với cấu trúc nếp gấp tinh vi, nên rất dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Chỉ một chút độ ẩm, một chút bụi mịn hoặc vi khuẩn xâm nhập vào lõi khi chưa lắp đặt, cũng có thể làm hỏng hoàn toàn khả năng lọc của lõi – dẫn đến hậu quả không chỉ là chất lượng sản phẩm giảm sút, mà còn là rủi ro về an toàn thực phẩm, mất uy tín thương hiệu và thiệt hại tài chính không nhỏ.
Nếu lõi lọc không được bảo quản đúng cách, hậu quả có thể bao gồm: lõi biến dạng, nhiễm khuẩn, giảm tuổi thọ, giảm hiệu suất lọc, hoặc thậm chí là phải bỏ đi hoàn toàn dù chưa từng được sử dụng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu:
  • Cách bảo quản lõi lọc giấy xếp đúng tiêu chuẩn, dựa trên kinh nghiệm thực tế từ các nhà máy thực phẩm.
  • Những sai lầm phổ biến mà nhiều doanh nghiệp thường mắc phải khi lưu trữ lõi.
  • Và cuối cùng là giải pháp bảo quản hiệu quả, tiết kiệm chi phí, giúp duy trì hiệu suất lọc và tuổi thọ lõi lọc một cách tối ưu nhất.

II. TỔNG QUAN VỀ LÕI LỌC GIẤY XẾP VÀ TẠI SAO PHẢI BẢO QUẢN ĐÚNG CÁCH

1. Lõi lọc giấy xếp là gì?

Lõi lọc giấy xếp là gì?

Lõi lọc giấy xếp – hay còn gọi là Pleated Filter Cartridge – là loại lõi lọc có cấu tạo đặc biệt với vật liệu lọc được xếp dạng nếp gấp (pleat) nhằm tăng diện tích bề mặt lọc trên cùng một kích thước lõi. Đây là loại lõi phổ biến trong các ngành yêu cầu độ tinh khiết cao như dược phẩm, thực phẩm, nước giải khát, sữa, bia, rượu, siro, dầu ăn…
Các vật liệu phổ biến cấu thành nên lõi lọc giấy xếp bao gồm:
  • Polypropylene (PP): Kháng hóa chất tốt, thường dùng lọc thô – bán tinh.
  • PES (Polyethersulfone): Thích hợp lọc vi sinh, thường ứng dụng trong lọc cuối (tiệt trùng).
  • PTFE/PVDF: Dùng trong các môi trường có tính ăn mòn hoặc nhiệt độ cao.
Nhờ vào thiết kế nếp gấp, lõi lọc có thể giữ lại nhiều cặn bẩn hơn, giảm áp suất đầu ra, kéo dài thời gian sử dụng và nâng cao hiệu quả lọc.

2. Lõi lọc cực kỳ nhạy cảm với môi trường

Tuy mạnh mẽ trong khả năng lọc, lõi giấy xếp lại rất “mong manh” với các yếu tố bên ngoài nếu không được sử dụng đúng cách. Một số yếu tố có thể nhanh chóng làm hỏng lõi như:
  • Độ ẩm cao: Gây nấm mốc, làm mềm vật liệu, giảm độ bền cơ học.
  • Nhiệt độ không ổn định: Làm biến dạng vật liệu lọc hoặc đầu kết nối (DOE, O-ring).
  • Bụi bẩn trong không khí: Khi lọi bị hở bao bì, bụi dễ chui vào lõi – làm tắc nghẽn trước cả khi sử dụng.
  • Vi sinh vật: Đặc biệt là trong môi trường sản xuất thực phẩm, chỉ cần một con vi khuẩn lọt vào lõi lọc là cả mẻ sản phẩm có nguy cơ bị hủy.

3. Hậu quả của việc bảo quản sai cách

Nếu coi lõi lọc là trái tim của hệ thống lọc, thì việc bảo quản lõi chính là cách giữ trái tim đó luôn khỏe mạnh. Bất cứ sơ suất nào cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng:
  • Giảm hiệu suất lọc: Lõi bị nhiễm ẩm, cong vênh, biến dạng sẽ không thể lọc hiệu quả, thậm chí lọt cặn – vi sinh ra sản phẩm.
  • Không đạt tiêu chuẩn vệ sinh: Trong kiểm định nội bộ hoặc bởi đơn vị thứ ba, sản phẩm sử dụng lõi lọc nhiễm khuẩn có thể bị loại ngay lập tức.
  • Tăng chi phí thay thế: Lõi chưa kịp dùng đã phải bỏ đi là sự lãng phí không nhỏ.
  • Ảnh hưởng uy tín: Với ngành thực phẩm, bất kỳ lỗi nhỏ nào trong sản phẩm cũng có thể khiến người tiêu dùng quay lưng.

4. Vì sao cần hướng dẫn bảo quản chuyên biệt?

Nhiều doanh nghiệp hiện nay vẫn bảo quản lõi lọc giống như các loại vật tư khác trong kho, mà không có hướng dẫn cụ thể về:
  • Bao bì, độ ẩm, nhiệt độ
  • Vị trí đặt, khoảng cách xếp
  • Phân loại lõi theo thời gian nhập – xuất
Việc thiếu một quy trình bảo quản lõi lọc chuyên biệt (SOP) không chỉ làm giảm hiệu quả sử dụng mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ dây chuyền sản xuất.
Tóm lại, hiểu rõ bản chất của lõi lọc giấy xếp và các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng chính là nền tảng để chúng ta thực hiện phần quan trọng tiếp theo: hướng dẫn bảo quản lõi lọc đúng cách để kéo dài tuổi thọ, đảm bảo an toàn và hiệu suất lọc tối đa.

III. HƯỚNG DẪN BẢO QUẢN LÕI LỌC GIẤY XẾP ĐÚNG CÁCH

Hướng dẫn bảo quản lõi lọc giấy xếp đúng cách

1. Bảo quản theo tình trạng sản phẩm

a. Lõi lọc chưa sử dụng – còn nguyên bao bì
Với các lõi lọc còn niêm phong gốc từ nhà sản xuất, mục tiêu hàng đầu là giữ nguyên tình trạng vô trùng, khô ráo và ổn định cấu trúc vật liệu. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
  • Lưu trữ trong kho sạch, thoáng khí, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.
  • Đặt lõi trong thùng carton nguyên bản, nếu đã mở thùng thì phải xếp gọn và tránh chất chồng lên nhau.
  • Tuyệt đối không đặt trực tiếp dưới nền gạch hoặc sàn bê tông, vì độ ẩm ngưng tụ từ nền có thể thấm dần lên bao bì.
  • Tránh xa khu vực chứa hóa chất, dầu mỡ, sơn hoặc các hợp chất dễ bay hơi vì hơi hóa chất có thể ảnh hưởng đến vật liệu lọc.
  • Khoảng cách từ tường, sàn và trần: nên để cách tường ít nhất 20cm và cách trần 50cm để đảm bảo lưu thông không khí.
Mẹo nhỏ: Nên đặt một vài túi hút ẩm vào thùng lõi để tăng cường khả năng kiểm soát độ ẩm.
b. Lõi lọc đã bóc bao bì nhưng chưa sử dụng
Đây là nhóm dễ bị “bỏ quên” trong nhà máy. Nhiều khi kỹ thuật viên mở ra để kiểm tra, nhưng không lắp ngay vào hệ thống, dẫn đến lõi bị nhiễm bụi, hơi ẩm, hoặc thậm chí vi sinh vật nếu để lâu.
Cách xử lý:
  • Cho lõi vào túi PE mới, hoặc túi hút chân không chuyên dụng.
  • Dán tem nhãn rõ ràng: ĐÃ MỞ BAO – CHƯA SỬ DỤNG – NGÀY MỞ BAO: dd/mm/yyyy.
  • Không để chung với các lõi đã qua sử dụng hoặc có nguy cơ nhiễm chéo.
  • Lưu trữ ở điều kiện như lõi còn nguyên bao bì (đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm và không gian sạch).
Lưu ý: Nên sử dụng các lõi đã mở bao trong thời gian không quá 1 tháng – nếu quá hạn, cần kiểm tra kỹ trước khi đưa vào hệ thống.
c. Lõi lọc đã dùng thử nhưng chưa đưa vào vận hành chính thức
Trong nhiều trường hợp thử nghiệm hệ thống, kỹ thuật viên có thể lắp lõi để test độ chênh áp, tốc độ dòng chảy... nhưng sau đó tháo ra vì chưa đến giai đoạn chính thức.
Đây là tình huống cần xử lý bảo quản cực kỳ cẩn thận, vì lõi đã tiếp xúc với dòng chất lỏng hoặc không khí chưa kiểm soát.
Quy trình bảo quản lại như sau:
  • Vệ sinh lại lõi ngay sau khi tháo ra, rửa bằng nước tinh khiết hoặc nước lọc hệ RO nếu lõi đã tiếp xúc với hóa chất nhẹ.
  • Sấy khô nhẹ nhàng bằng khí sạch (lọc qua HEPA), không được dùng nhiệt cao vì có thể làm biến dạng nếp xếp.
  • Đóng gói lại trong túi PE mới, hút chân không nếu có thể.
  • Dán nhãn: ĐÃ DÙNG THỬ – ĐÃ RỬA – ĐÃ SẤY KHÔ – HẠN DÙNG LẠI: dd/mm/yyyy

2. Điều kiện kho lưu trữ tiêu chuẩn

Một trong những yếu tố quyết định đến tuổi thọ lõi lọc chính là môi trường bảo quản. Không cần phải quá hiện đại, chỉ cần đúng tiêu chuẩn sau là ổn:
Yếu tố Tiêu chuẩn khuyến nghị
Nhiệt độ 10°C – 30°C
Độ ẩm Dưới 70% RH
Ánh sáng Tránh ánh nắng trực tiếp hoặc ánh sáng UV mạnh
Không gian Thông thoáng, tránh gió lùa bụi hoặc hơi ẩm
Kệ chứa Kệ inox hoặc nhựa sạch, cao cách mặt đất 20cm
Vật liệu cận kề Không để gần hóa chất, sơn, dung môi bay hơi
Ngoài ra, nên lưu ý:
  • Có máy đo nhiệt ẩm kế để giám sát môi trường thường xuyên.
  • Nếu kho có điều hòa hoặc hệ thống hút ẩm thì càng tốt, đặc biệt là đối với lõi PES hoặc PVDF – vốn rất nhạy với hơi nước.

3. Thời gian lưu kho tối đa

Dù chưa sử dụng, mỗi lõi lọc cũng có “tuổi thọ trong kho” (shelf life) nhất định. Nếu để quá lâu, vật liệu lọc sẽ lão hóa dần, giảm hiệu suất khi sử dụng.
Loại lõi lọc Thời gian lưu kho tối đa (niêm phong gốc)
PP (Polypropylene) 24 tháng
PES 12 – 18 tháng
PTFE / PVDF 24 – 36 tháng
Gợi ý cách quản lý:
  • Ghi ngày nhập – ngày hết hạn trên nhãn lõi hoặc thùng chứa.
  • Dùng hệ thống Excel hoặc phần mềm quản lý vật tư để áp dụng nguyên tắc FIFO (First In – First Out).
  • Cứ mỗi 3 tháng, kiểm tra định kỳ các lõi đã tồn quá 12 tháng:
  • Kiểm tra ngoại quan: có biến dạng, ngả màu, mùi lạ không?
  • Kiểm tra độ mềm, độ đàn hồi nếu là lõi có O-ring.

4. Vệ sinh kho lưu trữ & luân chuyển hàng

Bảo quản tốt mà kho bụi bẩn, ẩm thấp thì cũng như công cốc. Dưới đây là checklist tối thiểu cho kho chứa lõi lọc:
  • Vệ sinh kho hàng tuần, quét bụi sàn, lau kệ bằng khăn ẩm sạch.
  • Phun khử trùng mỗi tháng một lần bằng dung dịch sát khuẩn trung tính, không mùi.
  • Diệt côn trùng định kỳ: vì gián, kiến hoặc mọt giấy có thể phá hủy bao bì.
  • Phân loại khu vực kho: Lõi mới – lõi đã mở – lõi đã dùng thử – lõi chờ bỏ.
  • Lập sơ đồ kho bằng màu sắc/nhãn dán để người mới cũng dễ nhận biết và luân chuyển hàng đúng cách.

IV. CÁC SAI LẦM PHỔ BIẾN TRONG VIỆC BẢO QUẢN LÕI LỌC

Dù lõi lọc giấy xếp là một thành phần quan trọng trong hệ thống lọc thực phẩm, nhưng trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp vẫn chưa coi trọng khâu bảo quản lõi lọc một cách đúng mực. Hậu quả không chỉ là hư hỏng lõi, mà còn ảnh hưởng đến cả dây chuyền sản xuất và chất lượng sản phẩm đầu ra.
Dưới đây là những sai lầm phổ biến nhất mà các nhà máy thường gặp phải – và bạn sẽ thấy, nhiều lỗi tưởng như “vô hại” nhưng hậu quả thì... đau ví lắm.
Các sai lầm phổ biến trong việc bảo quản lõi lọc

1. Đặt lõi trực tiếp dưới nền kho – đặc biệt là nền gạch hoặc xi măng

Tưởng là tiện, hóa ra là dại. Nền kho luôn là nơi tích tụ độ ẩm, bụi bẩn và vi khuẩn. Khi lõi lọc để trực tiếp dưới đất, kể cả còn trong thùng carton, vẫn dễ bị hơi ẩm thấm ngược lên. Sau vài tháng, lõi bị mốc nhẹ ở đầu kết nối hoặc vết ố vàng trên nếp giấy – chỉ phát hiện khi đã lắp lên hệ thống.
Hậu quả: Lõi hỏng ngầm, không đạt chuẩn kiểm tra vệ sinh – phải bỏ dù chưa dùng.

2. Dùng chung bao bì với lõi đã qua sử dụng

Có trường hợp kỹ thuật viên… tiết kiệm túi, gom lõi đã qua sử dụng vào bao PE rồi tiện tay cho lõi mới mở vào cùng luôn. Điều này dễ dẫn tới nhiễm chéo vi sinh – đặc biệt nguy hiểm trong ngành thực phẩm và đồ uống.
Hậu quả: Một lõi nhiễm khuẩn → một mẻ sản phẩm có nguy cơ bị trả hàng.

3. Không dán nhãn rõ ràng tình trạng lõi

Lõi mới mở bao – lõi đã test thử – lõi vừa nhập về – lõi cũ còn sót lại… tất cả trộn chung mà không ghi chú, dễ khiến kỹ thuật viên nhầm lẫn khi chọn lắp đặt. Đặc biệt trong các ca trực khác nhau, việc không có nhãn càng dễ gây sai sót.
Hậu quả: Dùng nhầm lõi cũ hoặc lõi lỗi → ảnh hưởng hiệu suất lọc, tắc đường ống, phải dừng dây chuyền.

4. Bảo quản gần hóa chất hoặc nguồn nhiệt

Một lỗi nghiêm trọng khác là để lõi cạnh khu vực chứa hóa chất tẩy rửa, hoặc gần nguồn nhiệt như tường lò hơi, khu vực máy nén, đường ống dẫn khí nóng... Dù lõi không bị “cháy” ngay, nhưng lâu ngày vật liệu lọc sẽ bị thoái hóa, biến chất mà không ai nhận ra bằng mắt thường.
Hậu quả: Lõi biến tính → giảm hiệu quả lọc, có thể rò rỉ chất độc nếu dùng sai môi trường.

5. Không kiểm tra định kỳ các lõi tồn kho lâu ngày

Lõi để quá lâu trong kho, vượt thời gian lưu trữ khuyến nghị mà không được kiểm tra chất lượng có thể bị:
  • Giòn, gãy nếp lọc
  • O-ring khô cứng, không khít
  • Giảm khả năng giữ cặn
Tuy nhiên, nhiều kho vẫn “bê lên lắp dùng” mà không kiểm tra trước – vì tưởng còn mới.
Hậu quả: Hiệu suất giảm rõ rệt, hệ thống chênh áp bất thường hoặc nhiễm bẩn ngược.

6. Sắp xếp chồng chất cao, gây méo mó lõi

Do không có kệ chuyên dụng, nhiều nơi xếp lõi lọc chồng lên nhau cao quá mức, gây áp lực lên nếp xếp giấy, đặc biệt là lõi dài 30” hoặc 40”. Sau khi lắp vào, lõi dễ bị chảy dẹt, biến dạng – giảm diện tích lọc thực tế.
Hậu quả: Áp suất tăng bất thường, tuổi thọ lõi giảm chỉ còn 50–60% thiết kế.

7. Thiếu SOP hoặc hướng dẫn cụ thể về bảo quản

Đây có thể xem là sai lầm mang tính hệ thống. Nhiều nhà máy chưa có tài liệu nội bộ chuẩn hóa việc bảo quản lõi lọc theo từng loại, từng điều kiện. Hậu quả là mỗi người làm một kiểu, mạnh ai nấy hiểu – đến lúc có sự cố thì không ai chịu trách nhiệm.
Hậu quả: Hỏng lõi, đổ lỗi lẫn nhau, mất kiểm soát chất lượng trong kho.

V. GIẢI PHÁP THỰC TẾ TỪ CÁC NHÀ MÁY THỰC PHẨM THÀNH CÔNG

Không chỉ nằm trên lý thuyết, việc bảo quản đúng cách lõi lọc giấy xếp đã được nhiều doanh nghiệp áp dụng và mang lại kết quả rõ rệt: giảm chi phí, tăng tuổi thọ lõi, giảm tỉ lệ lỗi dây chuyền. Dưới đây là một vài ví dụ thực tế:
Giải pháp thực tế từ các nhà máy thực phẩm

1. Nhà máy sản xuất nước giải khát – Hà Nam: Tiết kiệm 20% chi phí lõi lọc mỗi năm

Trước đây, nhà máy thường xuyên phải thay lõi mới dù chưa sử dụng, do bảo quản sai cách khiến nhiều lõi bị ẩm, mềm, hoặc nhiễm bụi. Sau khi thiết lập lại kho với tiêu chí:
  • Có kệ inox cách mặt đất 20cm
  • Trang bị máy hút ẩm nhỏ
  • Dán nhãn hạn dùng rõ ràng theo màu sắc
=> Kết quả sau 6 tháng:
  • Tỉ lệ lõi bị loại do lỗi ngoại quan giảm từ 11% xuống 2%
  • Tuổi thọ trung bình của lõi tăng 15–20%
  • Tiết kiệm được gần 80 triệu đồng/năm riêng cho chi phí lõi lọc giấy xếp

2. Xưởng lọc mật ong – Lâm Đồng: Kéo dài tuổi thọ lõi PES gấp đôi

Với đặc trưng vùng núi độ ẩm cao, xưởng này từng loay hoay vì lõi lọc PES để kho 1 tháng là mốc. Họ đã thử giải pháp đơn giản:
  • Bọc từng lõi vào túi zip chống ẩm
  • Cho gói hút ẩm silica gel vào thùng
  • Chuyển kho sang phòng điều hòa cũ, duy trì ở 26°C
=> Sau 3 tháng, không còn lõi nào bị hư – tuổi thọ lõi tăng từ 2 tuần lên 1 tháng rưỡi, giúp giảm áp lực thay thế liên tục.

3. Doanh nghiệp sản xuất dầu ăn – Bình Dương: Áp dụng phần mềm quản lý vật tư

Thay vì theo dõi lõi lọc bằng sổ tay như trước, doanh nghiệp này triển khai phần mềm quản lý kho đơn giản:
  • Quét mã QR cho từng lô lõi nhập kho
  • Cảnh báo khi lõi sắp quá hạn
  • Áp dụng quy tắc FIFO chặt chẽ
Kết quả: Tình trạng quên hàng tồn kho quá hạn hoàn toàn biến mất, quy trình xuất hàng trở nên nhanh và chính xác hơn, giảm thời gian tìm kiếm tới 80%.
Những câu chuyện trên cho thấy: không cần đầu tư quá lớn, chỉ cần hiểu rõ bản chất và kiên trì áp dụng quy trình bảo quản đúng cách, doanh nghiệp có thể vừa tiết kiệm tiền, vừa đảm bảo chất lượng đầu ra, lại chủ động hơn trong sản xuất.

VI. KẾT LUẬN & KHUYẾN NGHỊ

Khi nói đến hiệu suất lọc trong ngành thực phẩm, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến công nghệ tiên tiến, thiết bị đắt tiền hay quy trình tự động hóa hiện đại. Nhưng thực tế, một trong những yếu tố quan trọng nhất lại nằm ở chỗ rất “bình thường”: cách bạn bảo quản lõi lọc giấy xếp khi chưa sử dụng.
Lõi lọc giấy xếp VCR
Qua toàn bộ bài viết, chúng ta có thể rút ra một chân lý đơn giản mà mạnh mẽ:
Bảo quản đúng – tiết kiệm chi phí – đảm bảo chất lượng – giảm rủi ro.
Lõi lọc giấy xếp, tuy nhỏ bé và dễ bị bỏ quên, nhưng lại đóng vai trò then chốt trong việc giữ sạch cuối cùng trước khi sản phẩm tới tay người tiêu dùng. Mỗi lỗi sai trong khâu bảo quản đều có thể làm hỏng mẻ sản phẩm, dừng dây chuyền sản xuất, hoặc thậm chí gây tổn thất về thương hiệu và niềm tin.
Một số khuyến nghị cuối cùng dành cho các doanh nghiệp:
  • Xây dựng quy trình SOP riêng cho bảo quản lõi lọc, gồm hướng dẫn chi tiết theo từng loại lõi, từng trạng thái (mới – mở bao – đã dùng thử).
  • Huấn luyện định kỳ cho đội kho và QA, để tất cả nhân viên đều hiểu rõ vai trò và cách xử lý đúng với từng tình huống.
  • Thiết lập kho bảo quản chuyên biệt, ít nhất có điều kiện cơ bản về nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và cách sắp xếp.
  • Ứng dụng công nghệ (Excel, phần mềm mã vạch) để quản lý hạn dùng, tồn kho và cảnh báo sớm.
  • Liên hệ với nhà cung cấp uy tín, đề nghị hỗ trợ tài liệu kỹ thuật, tư vấn điều kiện bảo quản và cập nhật xu hướng mới.
Đừng để những chiếc lõi lọc “chết yểu” chỉ vì chúng bị… để sai chỗ.
Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ, để vận hành nhà máy của bạn trở nên khoa học – tiết kiệm – và luôn sẵn sàng cho các tiêu chuẩn chất lượng cao nhất.
Hieu VCR

Từ khóa: