GMP Thực phẩm chức năng - Tại sao cần áp dụng GMP cho TPCN

Thực phẩm chức năng là một ngành đang phát triển mạnh mẽ trong thời gian gần đây, kéo theo nhiều vấn đề về ATTP mà chúng ta có thể thấy được. Và có một giải pháp giúp giải quyết vấn đề trên, đó chính là áp dụng GMP. Vậy tại sao cần phải áp dụng GMP cho thực phẩm chức năng? Tiêu chuẩn GMP mang lại những lợi ích gì đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Cùng Thiết bị phòng sạch VCR giải đáp những câu hỏi đó ngay sau đây nhé.

Tổng quan về Tiêu chuẩn GMP

Khái niệm về tiêu chuẩn GMP

GMP - viết tắt của Good Manufacturing Practices, là tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt nhằm đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn trong cấp phép sản xuất, buôn bán thực phẩm và đồ uống, mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng, và thiết bị y tế.

GMP là một tiêu chuẩn không thể thiếu đối với các nhà máy sản xuất kể trên, đặc biệt là các nhà máy sản xuất Dược phẩm. Thực hiện GMP có thể giúp Doanh nghiệp giảm thất thoát và lãng phí, đồng thời bảo vệ cả công ty và người tiêu dùng khỏi các tiêu cực vấn đề an toàn.

Xem thêm: Nội dung và quy trình đánh giá GMP

Sự cần thiết của việc áp dụng tiêu chuẩn GMP cho sản xuất thực phẩm chức năng

Tiêu chuẩn GMP là tiêu chuẩn không thể thiếu trong các nhà máy sản xuất dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thiết bị y tế, … Tiêu chuẩn này sẽ giúp cơ sở sản xuất kiểm soát được chất lượng và tăng hiệu suất làm việc, cho ra những sản phẩm tốt đến tay người tiêu dùng.

Đối với ngành thực phẩm chức năng nó mang lại những lợi ích không thể bỏ qua như sau:

• Áp dụng tiêu chuẩn GMP thực phẩm chức năng giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh với các đối thủ. Tạo ra các sản phẩm tốt cho người tiêu dùng và đưa các sản phẩm đó cạnh tranh với các đối thủ cũng như cạnh tranh ở các thị trường khó tính.
• GMP sẽ giúp hạn chế và loại trừ đi những cơ sở sản xuất kém hiệu quả, các sản phẩm tạo ra không đảm bảo chất lượng. Từ đó hạn chế tình trạng hàng giả, kém chất lượng đang tràn lan trên thị trường. Và cũng giúp cho việc kiểm soát chất lượng thực phẩm chức năng được chặt chẽ hơn.
• Doanh nghiệp thực phẩm chức năng hay dược phẩm hay bất cứ doanh nghiệp sản xuất liên quan nào, nếu đạt được chứng nhận GMP sẽ là một lợi thế cực lớn.
• Ngoài ra việc áp dụng tiêu chuẩn GMP sẽ mang lại ý nghĩa to lớn đối với nền kinh tế nước nhà, đẩy mạnh phát triển bền vững cũng như đặt sức khỏe người tiêu dùng lên hàng đầu.

Top 7 lý do cần áp dụng tiêu chuẩn GMP trong sản xuất thực phẩm chức năng

Đến đây chúng ta đã hiểu được phần nào lý do cho việc cần phải áp dụng GMP cho sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Tiếp theo chúng ta cùng tìm hiểu 7 lý do mà PGS.TS Trần Đáng - Chủ tịch Hiệp hội.

Thực phẩm chức năng Việt Nam (VAFF) nêu ra. Cũng theo ông việc đạt chứng nhận Thực hành tốt sản xuất thực phẩm chức năng (TPCN) chính là sự đầu tư tuyệt vời của doanh nghiệp muốn khẳng định mình trên thị trường trong nước và quốc tế.

Và sau đây là 7 lý do để áp dụng GMP trong sản xuất TPCN theo PGS. TS Trần Đáng:

GMP là công cụ để đảm bảo sản xuất TPCN an toàn

GMP thực sự là một công cụ có hiệu quả để bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP), có khả năng ngăn ngừa một cách chủ động nguy cơ ô nhiễm thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, tạo ra các sản phẩm an toàn cho người sử dụng.

GMP có thể goi là quy phạm sản xuất, tức là các biện pháp, thao tác thực hành cần tuân thủ ở từng công đoạn hoặc một phần công đoạn cho từng sản phẩm hoặc nhóm sản phẩm, từ khâu tiếp nhận nguyên liệu đến thành phẩm cuối cùng.

Đáp ứng xu thế quản lý An toàn thực phẩm trên thế giới:

Để có thể lấn sân sang thị trường quốc tế, các doanh nghiệp phải luôn cập nhật các xu thế mới và không được phép tụt hậu.

Ngày nay, các doanh nghiệp Việt muốn lấn sân sang các thị trường Quốc tế thì phải luôn cập nhật các xu thế mới, không được phép tụt hậu. Và các xu thế quản lý ATTP đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu có các đặc điểm sau:

• Chuyển từ kiểm tra thành phẩm sang kiểm soát quá trình: cũng giống như việc kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân và trước khi mang thai, cha mẹ có khỏe mạnh thì mới sinh ra được những đứa con khỏe mạnh, không mắc bệnh di truyền. Sản phẩm TPCN muốn tốt thì phải chuẩn hóa từ khâu lựa chọn nguyên liệu, sản xuất ...
• Chuyển từ kiểm tra các chỉ tiêu chất lượng sản phẩm sang kiểm soát các yếu tố tác động tới chất lượng trong quá trình sản xuất.
• Chuyển từ loại bỏ thụ động các sản phẩm bị lỗi sang phòng ngừa chủ động và toàn diện các nguy cơ gây ra lỗi
• Chuyển từ kiểm tra độc lập sang công nhận, thừa nhận lẫn nhau

Đáp ứng yêu cầu của tiến trình hòa nhập và đỏi hỏi của thị trường

Các nước gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cũng như các tổ chức, hiệp định, liên minh quốc tế (ví dụ Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP) đều phải chấp nhận sự hài hòa các quy định pháp luật cũng như hài hòa các tiêu chuẩn.

Trong Luật TPCN và Giáo dục DSHEA 1994 của Mỹ, một trong những ông lớn trong ngành Thực phẩm chức năng, nhấn mạnh rằng các sản phẩm này phải tuân thủ cGMP. Luật TPCN của Hàn Quốc cũng quy định: thiết lập tiêu chuẩn GMP và áp dụng cho sản xuất TPCN. Các nước khác như Canada, Nhật Bản, Trung Quốc, Australia, Thái Lan, Malaysia, khối EU ... đều quy định áp dụng bắt buộc GMP cho sản xuất TPCN, và TPCN muốn nhập khẩu phải có chứng nhận GMP. Điều đó chứng tỏ tuân thủ GMP là yêu cầu của toàn nhân loại.

Thực trạng sản xuất thực phẩm chức năng trong nước

Hoạt động sản xuất TPCN ở Việt Nam đang bùng nổ nhưng mất kiểm soát. Bằng chứng là trong năm 2000 chúng ta mới có 13 cơ sở sản xuất với 63 sản phẩm, nhưng đến 2013 số cơ sở đã tăng lên 3512 với 6851 sản phẩm. Tuy nhiên, hiện nay, Bộ Y Tế vẫn chưa ban hành được một tiêu chuẩn nào về TPCN. Các văn bản chưa đầy đủ và còn nhiều khiếm khuyết. PGS.TS Trần Đáng lấy ví dụ:

• Quy định về điều kiện sản xuất, kinh doanh TPCN ghi trong Điều 14, Thông tư 43/2014/TT-BYT ngày 24/11/2014 Quy định về quản lý TPCN có viết: "Thực hiện theo quy định tại điều 3 Thông tư số 16/2012/TT-BYT của Bộ trưởng Bộ Y Tế".
• Điều 3, Thông tư 16/2012/TT-BYT ngày 22/10/2012 lại ghi: "Đối với cơ sở vật chất, trang thiết bị dụng cụ và người trực tiếp sản xuất TPCN, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm phải tuân thủ theo các yêu cầu quy định tại các điều 1, 2, 3 Thông tư số 15/2012/TT-BYT ngày 12/9/2012 của Bộ Y Tế".
• Điều 1, 2, 3 Thông tư số 15/2012/TT-BYT ngày 12/9/2012 của Bộ Y Tế là: "Điều kiện chung bảo đảm ATTP đối với cơ sở sản xuất TPCN, trong đó:
  • Điều 1: Yêu cầu đối với cơ sở
  • Điều 2: Yêu cầu đối với trang thiết bị - dụng cụ
  • Điều 3: Yêu cầu đối với người trực tiếp sản xuất"

Đây là những yêu cầu rất chung chung cho thực phẩm thường như cơ sở sản xuất nước đóng chai, cơ sở làm bánh trung thu, cơ sở thức ăn đường phố, cơ sở chế biến thịt lợn ... với các yêu cầu rất đơn giản, từ nhà xưởng, trang thiết bị dụng cụ cho đến con người. Liệu rằng với những điều kiện như vậy có thể sản xuất ra các sản phẩm an toàn, hiệu quả?

Thêm vào đó, nguy cơ mất an toàn về sản xuất TPCN trong nước đang bộc lộ rất trầm trọng: thiếu quy định phù hợp về điều kiện nguồn nguyên liệu (GAP), điều kiện để sản phẩm được lưu hành, quy định về thành phần được phép sử dụng/thành phần cấm, cũng như quy định đánh giá chất lượng, tính an toàn, tính hiệu quả ... Thực trạng này cho thấy GMP là cần thiết và thực sự cấp bách lúc này.

GMP không chỉ đảm bảo để sản xuất ra TPCN chất lượng.

GMP còn là công cụ để:

• Sàng lọc, loại bỏ các cơ sở sản xuất TPCN không đủ điều kiện
• Giảm thiểu hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng
• Xây dựng ngành TPCN ở Việt Nam thành một ngành kinh tế - y tế, phát triển bền vững, lành mạnh vì sức khỏe người tiêu dùng.

Đem lại nhiều lợi ích cho nhiều đối tượng.

Áp dụng GMP Thực phẩm chức năng sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, trong đó lợi ích lớn nhất là khẳng định chất lượng và tạo dựng niềm tin, thương hiệu trong lòng người tiêu dùng. Đó là cơ sở để đưa TPCN thương hiệu Việt vươn tầm thế giới. Khi đó, người tiêu dùng không chỉ được sử dụng sản phẩm an toàn, chất lượng, mà còn tăng nhận thức về vệ sinh cơ bản, thêm tin tưởng vào hàng Việt Nam và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Đối với ngành công nghiệp thực phẩm: Áp dụng GMP TPCN giúp tăng số lượng người tiêu dùng, tăng độ tin cậy của Chính phủ, đảm bảo giá cả, tăng khả năng cạnh tranh và tiếp thị, giảm chi phí cho sản phẩm hỏng và thu hồi, cải tiến quá trình sản xuất và môi trường, cải tiến năng lực quản lý đảm bảo ATTP và tăng cơ hội kinh doanh, hội nhập.

Đối với Chính phủ: Áp dụng GMP TPCN giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng, nâng cao hiệu quả và kiểm soát ATTP, giảm chi phí cho sức khỏe cộng đồng, tạo điều kiện cho phát triển thương mại của đát nước, và tăng lòng tin của người dân vào việc cung cấp thực phẩm cũng như góp phần nâng cao vị thế của Việt nam trên thị trường khu vực và thế giới.

Cần tuân thủ GMP để kiểm soát tất cả các yếu tố liên quan đến chất lượng ATTP:

GMP TPCN là quy phạm sản xuất, là biện pháp, thao tác tực hành cần tuân thủ để kiểm soát tất cả các yếu tố liên quan đến chất lượng vệ sinh ATTP của sản phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, từ khâu tiếp nhận nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng. Với đặc điểm công nghệ và quy trình sản xuất TPCN không thể chỉ kiểm soát các điểm trọng yếu như kiểm soát sản xuất thực phẩm thường mà là kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất.

Tiêu chuẩn thực phẩm chức năng – Thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Tiêu chuẩn thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng là một khái niệm khá rộng, nó bao gồm thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm dinh dưỡng y học, kể cả thực phẩm dùng cho các chế độ ăn đặc biệt.

Các TPCN nhập khẩu và sản xuất trong nước đã có quy chuẩn kỹ thuật phải được công bố hợp quy và đăng ký bản công bố hợp quy tại Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm) trước khi được đưa ra lưu thông trên thị trường.

Yêu cầu thực hiện tiêu chuẩn thực phẩm bảo vệ sức khỏe:

• Các hệ thống quản lý, đảm bảo chất lượng từ các khâu kỹ thuật
• Tính minh bạch và sự chính xác của kết quả kiểm nghiệm
• Phạm vi đăng ký: Trang thiết bị, nhân sự, cơ sở vật chất và phương pháp kiểm nghiệm

Giới thiệu tiêu chuẩn GMP TPCN

GMP thực phẩm chức năng là công cụ giúp sàng lọc, loại bỏ những cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng không đủ điều kiện, giảm tối đa số lượng hàng giả, hàng lậu và những mặt hàng kém chất lượng. Từ đó, xây dựng ngành thực phẩm chức năng thành một trong những ngành kinh tế và y tế, phát triển bền vững và làm lành mạnh hơn vì sức khỏe của người tiêu dùng.

Tiêu chuẩn GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe sẽ quản lý các khâu như: Nhân sự, Nhà xưởng và thiết bị, Điều kiện vệ sinh môi trường, Quy trình chế biến và Quy trình bảo quản, phân phối. Cùng tìm hiểu chúng ở phần tiếp theo.

Tiêu chuẩn GMP thực phẩm chức năng (thực phẩm bảo vệ sức khỏe) yêu cầu gì?

Nhân sự

Trong tiêu chuẩn GMP cho bất kỳ nhà máy sản xuất nào liên quan, yếu tố nhân sự là yếu tố được đánh giá quan trọng hàng đầu. Để đáp ứng tiêu chuẩn, công tác nhân sự cần phải có các yêu cầu sau:

• Nhân sự cần được đào tạo, huấn luyện kỹ năng, chuyên môn và nắm bắt các kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo tuân thủ thực hiện đúng, đủ.
• Đánh giá một cách cụ thể trình độ, năng lực, sức khỏe của đội ngũ nhân viên theo các chuẩn mực.
• Cần phải định kỳ kiểm tra sức khỏe của người lao động để đảm bảo năng suất lao động. Và điều quan trọng là không làm lây nhiễm vào các sản phẩm, dây chuyền sản xuất sạch.

Xem thêm: Đào tạo nhân sự theo GMP

Nhà xưởng, máy móc và trang thiết bị

Để đáp ứng được GMP, các nhà máy sản xuất thực phẩm chức năng cần có hệ thống nhà xưởng, máy móc và thiết bị phù hợp, đạt tiêu chuẩn. Nó cần đáp ứng các yêu cầu như sau:

• Mỗi khu vực của nhà xưởng phải được sắp xếp và phân chia một cách tách biệt, hợp lúy để đảm bảo không gây lẫn lộn giữa các quy trình sản xuất.
• Thiết kế nhà xưởng, lựa chọn thiết bị, máy móc phục vụ trong sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe cần được bố trí và lắp đặt tại các vị trí phù hợp.

Xem thêm: Nhà máy GMP là gì

Vấn đề vệ sinh và kiểm soát môi trường sản xuất

Việc tạo ra một môi trường đủ sạch, có kiểm soát và vệ sinh thường xuyên là yêu cầu bắt buộc trong mọi nhà máy sản xuất thực phẩm chức năng. Việc áp dụng GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe sẽ cần phải đáp ứng các yêu cầu sau:

• Vệ sinh môi trường xung quanh, trong khu xưởng sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định.
• Hệ thống nước được sử dụng trong sản xuất, nước thải sau sản xuất, các chế phẩm phụ phẩm phải được xử lý theo các quy trình nghiêm ngặt

Quy trình chế biến

Quy trình chế biến và sản xuất cũng cần phải tuân thủ các tiêu chuẩn với các yêu cầu sau:

• Từng bước cụ thể của quy trình chế biến, sản xuất phải được quy định rõ ràng, cụ thể chi tiết.
• Các giai đoạn kiểm tra, kiểm định, giám sát cũng phải được tiến hành nhằm đảm bảo việc thực hiện chính xác mọi quy trình đã đề ra.

Quá trình bảo quản và phân phối sản phẩm

Cuối cùng là quy trình bảo quản và phân phối sản phẩm. Đây cũng là một vấn đề cần đặc biệt chú ý đối với các sản phẩm thực phẩm chức năng. Chúng ta biết rằng các tác nhân hóa lý ( nhiệt độ, áp suất, độ ẩm, ánh sáng,…), các tác nhân vi sinh, hóa sinh,… có thể làm thay đổi chất lượng sản phẩm trong quá trình bảo quản và phân phối đến tay người tiêu dùng. Do đó quy trình này cần phải chuẩn bị cẩn thận và kiểm soát chặt chẽ:

GMP yêu cầu đảm bảo chất lượng của tất cả các yếu tố cơ sở vật chất cơ bản cần có để sản xuất các sản phẩm dược phẩm, hóa mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe đạt yêu cầu chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ngày nay, việc áp dụng GMP cho thực phẩm chức năng (Thực phẩm bảo vệ sức khỏe) đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, giúp doang nghiệp định hướng được chiến lược phát triển, khẳng định chất lượng sản phẩm và có thể tạo niềm tin đối với các khách hàng của mình.

Chúng ta có thể thấy rằng việc áp dụng GMP cho thực phẩm chức năng là yêu cầu gần như không thể thiếu cho hiện tại và chắc chắn là cả trong tương lai nữa. GMP sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và người tiêu dùng. Góp phần giúp phát triển ngành sản xuất thực phẩm chức năng, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, và góp phần phát triển kinh tế bền vững.

Danh sách nhà máy TPCN đạt tiêu chuẩn GMP

Theo cập nhật của Bộ Y Tế Cục an toàn thực phẩm tính đến ngày 9.5.2022, đã có 224 cơ sở sản xuất được cấp chứng nhận nhà máy TPCN đạt tiêu chuẩn GMP. Bạn có thể xem danh sách tại đây.

Xem video: 7 Lý do nên áp dụng GMP trong sản xuất TPCN

Nguồn tham khảo có trong bài viết: Health+